Cilt lekeleri, saç dökülmesi ve vücudun pek çok bölgesinde oluşabilen çatlaklar anne adaylarının hem psikolojik hem de fiziksel olarak zor bir süreç yaşamasına neden olur. Hormonal etkilere bağlı olarak gelişen bu değişikliklerin bir kısmı gebelik sonrasında geçebiliyor ancak kalıcı etkilerinin olmaması için bazı önlemler alınması gerekiyor.
Memorial Şişli Hastanesi’nden Dermatoloji Uzmanı Dr. Tuğba Türe, gebelik döneminde görülen cilt problemleri hakkında bilgi verdi.
Mutlaka güneş kremi kullanılmalı
Gebelik süresince hormonal etkiler, bağışıklık sistemindeki değişiklikler, kilo alımı ve derideki gerginliğe bağlı olarak cilt sağlığı etkilenebilir.
Ciltteki değişiklikler 3 grupta toplanmaktadır: Deri üzerindeki fizyolojik değişiklikler, gebeliğin var olan deri hastalıklarına etkisi ve tamamen gebelikle ortaya çıkan deri hastalıkları.
Gebelikte en sık deride renk değişiklikleri görülmektedir. Özellikle yüz, alın ve burunda koyu renkli lekelenmeler olabilir. Lekelenme, “melenotropin” denilen hormonların daha fazla salınması ile ortaya çıkar. Hormonların etkisi ile güneşe daha duyarlı hale gelen özellikle gebeler mutlaka güneş kremi kullanmalıdır. Güneş kremi alırken de bitkisel olanlar tercih edilmelidir. Ayrıca güneş kremi sürülse bile güneşte çok fazla kalmamaya özen gösterilmeli ve şapka takılmalıdır.
Cilt lekelerinin tedavisi için doğum sonrasını bekleyin
Gebelik döneminde lekelenme sadece yüz bölgesinde olmaz. Koltuk altı, genital bölge, göğüs uçları ve kasıklarda da görülebilir. Bunların çoğu geri dönüşümlüdür ve herhangi bir şey yapmaya gerek yoktur. Ancak tüm önlemlere rağmen lekelenme yine de oluyor, doğumdan 4-5 ay sonrasına kadar geçmiyorsa bir dermatoloğa başvurulmalıdır. Leke tedavisi için ise gebeliğin bitmesi beklenmeli, bu tedavinin biraz zahmetli ve uzun süreli olduğu unutulmamalıdır.
Gebelik sonrası görülen şiddetli saç dökülmesi normaldir
Gebelik döneminde en çok şikayet edilen konuların başında saçlar gelmektedir. Normal bir kişide günlük 150 tel saç dökülür ancak gebelikte bu sayı iyiden iyiye azalır. Gebelik sonrası ise yeni anneler, hem günlük saç dökülmesi hem de gebelik döneminde korudukları saçların dökülmesi sorununu yaşarlar. Bu da şiddetli bir saç dökülmesi tablosu ortaya çıkarır. Saç sağlığı için son derece önemli olan B12 ve çinko ölçümleri yapılarak, takviye verilir.
Gebelikte babet giymeyin
Gebelik döneminde tırnak sağlığı olumuz etkilenir, incelmeler meydana gelir. Özellikle tırnak batıklarına gebelik döneminde daha sık rastlanır. Bu nedenle gebelere babet giymeleri tavsiye edilmez. Tırnaklar çok derin kesilmemeli ve kenarları küt olmalı. Ayaklar gebelikte şiştiği ve tırnak yapısı inceldiği için daha geniş ayakkabılar tercih edilmeli.
Varis oluşumunu önlemek için bol bol yürüyüş yapın
Hamile kadınların damar yapıları da değişir. Küçük örümcek ağı şeklinde damarlanmalar görülebilir. Bunlar gebelikte artar ama sonrasında geçebilir. Ancak bacaktaki varisler çoğunlukla kalıcıdır. Hareketsizlik ve kilo alımı varis oluşumunu tetikler fakat en önemli sebep, genetik yapıdır. Bu dönemde oluşan varisler lazerle başarılı bir şekilde tedavi edilebilir. Varis oluşumunu engellemek için bol bol yürüyüş yapılmalıdır.
Benlerdeki değişiklikleri takip edin
Hamilelik döneminde vücutta et benleri çıkabilir. Bunlar çoğunlukla kalıcıdır ama zararsızlardır. Kötü huylu olmadıkları için gebelikten sonra dermatolog tarafından alınabilirler. Gebelerin normal benlerinde de artış ve büyüme söz konusu olabilir. Eğer bende düzenli olmayan büyüme, renklerinde karmaşıklık, bozulmuş yapı veya yeni çıkan bir ben fark edildiyse mutlaka doktora başvurulmalıdır. Genetik yatkınlığı olan kişilerde deri kanserleri benler üzerinden gelişebilir. Gebelikten önce riskli benler varsa mutlaka kontrol ettirilmelidir.
Siğil ve mantar oluşumunu önlemek için hijyene dikkat
Gebeler, virüs ve mantarlara karşı daha hassastırlar. Mantarlar, nemli bölgeleri sevdiği için vücudu kuru tutmak önemlidir. Siğillerse bulaşıcı viral enfeksiyonlardır. Önceden siğil varsa gebelik döneminde artış gösterebilir. Bunlar da gebelik öncesi takibe alınmalıdır. Siğiller de nemli bölgelerde ortaya çıkabildiklerinden hamile kadınlar havuz kenarı, hamam ve sauna gibi ortak kullanılan alanlarda terlik kullanmalı, kişisel hijyenlerine çok dikkat etmeli ve tenlerini mümkün olduğunca nemli zeminden uzak tutmalıdırlar.
Çatlak oluşumunu vücudun nem kapasitesini artırarak durdurun
Hamilelik döneminde deri kilo alımı ile birlikte gerilir. Çatlaklar da derinin gerilmesine bağlı olarak ortaya çıkar. Sadece karın bölgesinde değil; göbek alt kısmı, göbek çevresi, koltuk altlarının içe bakan tarafları, göğüslerin dış ve iç kısımları, bel bölgelerinde çatlaklar olabilir. Kilo alımı hangi bölgede daha yoğunsa o bölgelere koruyucu krem kullanabilir. Burada da genetik yapı önemli rol oynamaktadır. Cilt çatlaklarını önlemek için bol su ve meyve tüketilerek, vücudun nem kapasitesi artırılmalıdır. Hamileliğin 4. ayına kadar organik vücut losyonlarıyla cildi nemlendirmek, bu dönemden sonra da gebelere özel kozmetik ürünler kullanmak önemlidir.
